Zima była bardzo ciekawa dla obserwacji. Pogoda zmieniała się jak w kalejdoskopie. Dzieci jesienią zaobserwowały, że przyroda szykuje się do odpoczynku, do snu. Rzeczywiście kolory zszarzały, zrobiło się dość ponuro. Drzewa liściaste zrzuciły liście. Dlaczego?

Pchełki mają kilka hipotez:

• Drzewa muszą wypompować wodę, aby nie potrzaskać się zimą. Liście bez wody zmieniają kolory i spadają.
• Pozbycie się liści to „zwinięcie żagla”, aby szerokie korony nie zostały połamane przez zimowy wiatr.
• Drzewa muszą raz na rok „pójść do toalety” i poprzez zrzucanie liści pozbywają się niepotrzebnych i szkodliwych substancji.

Dzieci znalazły te informacje w internecie, ale oczywiście musiały je zweryfikować, prowadząc własne obserwacje.

Szczególnie zainteresował je fakt, że drzewa i krzewy usuwają nadmiar szkodliwych gazów z powietrza i doskonale nadają się do walki ze smogiem.

Wokół naszego przedszkola jest wiele drzew iglastych, które nie boją się zimy. Dlaczego? Dzieci uważnie zbadały, że te rośliny mają zwinięte i powleczone ochronnym przeciwmrozowym woskiem igły.

Mali badacze odkryli, że chociaż rośliny śpią, to szybko reagują na zmiany temperatury. Wystarczyło kilka ciepłych dni na początku stycznia, a w zacisznych miejscach zakwitły pierwsze przebiśniegi, a nawet pierwiosnki i fiołki. Mrozy i śnieg uśpiły jednak rośliny.

Prowadząc zimowe badania, dużo czasu dzieci poświęciły ptakom. Dokarmiały je systematycznie i mogły do woli je obserwować przez okna przedszkola.

Najwięcej kłopotów było ze śniegiem - pojawiał się i znikał. Dzieci jednak zdążyły zaobserwować, jak wyglądają śniegowe gwiazdki. Starszaki, wykorzystując internet, dowiedziały się jak powstają i wykonały ich własne modele.

„Pchełki” przeprowadziły wiele lodowych eksperymentów. Wiele z nich wiązało się z zamarzaniem, np.:  

• Która woda szybciej zamarznie: zimna czy gorąca?  
• Kiedy lód topnieje?  
• Czy lód zajmuje tyle samo miejsca co woda, z której powstał?

Poszukiwały także przepisu na szybkie lody poprzez eksperymenty, czy wszystkie substancje zamarzają w taki sam sposób i w tym samym czasie.

„Pchełki” zwróciły uwagę, że wszystkie owady zniknęły - zasnęły na zimę. Czy mają jakieś sny? To pytanie zostało bez jednoznacznej odpowiedzi, bowiem hipotez było mnóstwo. Spotkamy się na wiosnę w pasiece z pszczelarzem, może on odpowie na pytanie małych badaczy.  

relację przygotowała: Barbara Foryt

„Przyroda, matematyka i technika wokół nas” jest jednym z trzech projektów, które zwyciężyły w konkursie Badacze KMO 2017. Kolejna edycja konkursu planowana jest na wrzesień 2018 roku.